Bar laat
© Annemieke van der Togt
De nieuwe latenightshow Bar laat mag leuk en spraakmakend zijn, maar moet vooral mensen uit verschillende bubbels met elkaar verbinden, vinden Jeroen Pauw, Sophie Hilbrand en vaste invaller Tim de Wit.
BNNVARA’s Bar laat begint een week eerder dan gepland. Het uitzendschema werd omgegooid ‘omdat er genoeg gaande is in de wereld’. Sterker: de hele zomer jeukten de handen van Sophie Hilbrand en Jeroen Pauw om aan de slag te gaan in hun latenight-opvolger van Sophie & Jeroen.
Jeroen Pauw: ‘Heel raar. Wij wilden wel. Ik vind het al vreemd dat er op bepaalde dagen geen krant is, maar maanden geen talkshow op tv is nog veel gekker. De NPO zegt het brengen van nieuws en het gesprek van de dag belangrijk te vinden, maar opeens is er niks meer. Terwijl duidelijk was dat je met een nieuw kabinet en oorlogen geen nieuwsluwe dagen hebt. Maar ja, er is niet altijd veel wakkerheid op de afdeling journalistiek bij de NPO.’
Sophie Hilbrand: ‘Ik denk dat het een inschattingsfout was. Dat men dacht: er is heel veel sport, we zijn actueel met zo’n enorme sportprogrammering. En eenmaal zo gepland is er niet de flexibiliteit om dat om te gooien. Onze studio was meteen verdwenen. En van Op1 stond al een tijd vast dat 16 juni het doek zou vallen, dan zeg je niet vlak daarvoor tegen de medewerkers: ga nog even door.’
SH: ‘Bar laat wordt een avondprogramma met veel sfeer. Het gevoel van een bruisende bar midden in de stad, maar dan vanuit de studio op het Media Park in Hilversum.’
SH: 'Dat is best wel onbegrijpelijk. Ik gun haar alles. Maar vanwege financiën zijn wij op verzoek van de NPO van Amsterdam naar het Media Park verkast. Dat was het bedrijfsplan om geld te besparen. Dat haar talkshow dan toch uit de stad komt, wijkt af van die lange termijn gedachte.’
JP: ‘De NPO ligt best vaak onder vuur vanwege de uitgaven. Op het Media Park kun je technische ploegen en faciliteiten delen met verschillende programma’s. Dat is dus substantieel goedkoper dan een aparte plek in de stad waar veel gasten liever naartoe komen. Niet leuk om naar Hilversum te gaan, maar wel een legitieme reden voor de verhuizing. Zonder iets onaardigs over de ambities van Eva te zeggen: wij voelen ons plots het braafste kindje van de klas. Jammer voor ons. En voor Angela de Jong die nu weer wordt geconfronteerd met de Oost-Europese toiletten op het Media Park.’
JP: ‘Het moet de plek zijn waar we de mensen van de dag onbevangen bevragen, desnoods scherp maar met een lichte toon. Of liever gezegd: de mensen van de volgende dag. Want als je de allerlaatste talkshow van de avond bent, moet je juist vooruitlopen. Dat vergt een andere mindset. Politiek komt aan bod en natuurlijk ook belangrijke onderwerpen als armoede of discriminatie maar het mag ook een beetje leuk en vrolijk zijn zo voor het slapen gaan.’
SH: ‘Er is van alles aan de hand, maar we willen toch een opgewekt programma maken. De maatschappij is zo gepolariseerd en dat vind ik heftig. Dat framen en in hokjes duwen. Het liefst zou ik daarvan het tegengeluid zijn zonder gezapig te worden. Zaken kritisch bespreken zonder mensen de maat te nemen of weg te duwen. Zonder te oordelen ook. Het conflict verkleinen in plaats van vergroten of ophitsen. Dat zou nu zo’n beetje het enige doel van onze samenleving moeten zijn. Ik zou aan tafel juist gasten willen verbinden. Maar Jeroen vindt dat vast te zijig.’
JP: ‘Verbinden associeer ik meer met het ziekenhuis. Ik zou eerder zeggen: probeer mensen uit verschillende bubbels bij elkaar te brengen. Een mooi voorbeeld vond ik de uitzending van Sophie met twee gasten die haar uiterlijk hadden bekritiseerd. Het lastige daarvan: de hele tafel schaarde zich aan de kant van Sophie waardoor die twee genodigden zich ongemakkelijk voelden. Dat is vaak het probleem. Als je asielminister Marjolein Faber vraagt, is het gevaar dat de anderen aan tafel meteen met opgetrokken wenkbrauwen of rare snoetjes willen laten zien hoe oneens ze het met haar zijn. Irritant. Dat is niet kritisch, maar heeft meer te maken met: kijk mij nou. Dus dat moet je voorkomen en tegelijkertijd op een goede toon een scherp gesprek voeren met mevrouw Faber. Mooi voorbeeld vind ik Sylvana Simons die het in de Tweede Kamer voor elkaar kreeg zowel Mark Rutte als Caroline van der Plas anders te laten denken over slavernij en excuses’.
SH: ‘Of de uitzending met Raoul Heertje en Joris Luyendijk over Gaza waarin ze Palestijnen en Israëliërs opriepen het conflict niet hier ook met elkaar aan te gaan. Raoul maakte een serie waarin hij de samenwerking toonde van een Palestijn en een Israëliër die beiden een dochter hadden verloren. Hun statement: dit hartverscheurende verlies gunnen we niemand.’
JP: ‘Debat is fijn, spannend ook en vaak ook een leuke vorm, maar laten we proberen verder te komen dan ik vind dit en jij vindt dat.’
SH: ‘Onder meer door gasten scherp te kiezen. Gasten die de feiten op orde hebben.’
JP: ‘Talkshows hebben de laatste jaren de nadruk van feiten naar meningen verlegd. Zo van: hij is zo grappig, we vragen hem. Of: zij geeft flair aan een uitzending. Ik kijk best graag naar de heren van Vandaag Inside maar vaak zitten ze aan tafel enkel meningen te spuien. Dat prikkelt, het is grappig en stemt tot nadenken. Maar je moet oppassen dat je de feiten maar een beetje laat lopen omdat ze een spannende mening in de weg zitten.’
JP: ‘Ik vond het inderdaad na ruim vijftien jaar tijd om eens wat anders te doen. Ondanks alle journalistieke ambitie is een talkshow soms ook gewoon oppervlakkig: gesprekjes voeren van tien, twaalf minuten. Met bijvoorbeeld Tina Nijkamp die wat stukjes typt omdat ze toegang heeft tot kijkcijfers en hop, ze is de kijkcijfer-koningin. Zo relatief is het. Maar toen ik inviel voor Khalid Kasem realiseerde ik me: wat is dit toch ongelofelijk leuk werk. En die relatieve oppervlakkigheid past het beste bij wat ik leuk vind. Ik bedenk ook altijd wat de meeste mensen doen als ze ons programma bekijken. Sommigen met aandacht en interesse, anderen half in slaap of verveeld op de bank met een hand in de broekzak en de andere aan de afstandsbediening. Vinden ze een gast niet leuk: hé, dan zappen we toch naar Renze. Is het daar saai, dan gaan we weer terug naar Sophie. Zo gaat dat.’
JP: ‘Romantisch is als de televisie om 11 uur ’s avonds uit is.’
SH: ‘Ik denk dat wat er gezegd wordt in talkshows er veel toe doet en serieus wordt genomen. Dat we een verantwoordelijke taak hebben. Programma’s kunnen mensen bijvoorbeeld groot maken. Laatst had iemand het over het talkshow-kabinet, dat Caroline van der Plas en Dilan Yezilgöz het zo goed gedaan hadden mede door hun optredens aan tafel. Aan de andere kant snap ik heel goed wat Jeroen zegt: hup, het moment is er en het is ook weer zo voorbij.’
SH: ‘Op dat van mij wel. Ik ga graag om kwart over tien naar bed en ben om zes uur wakker. Dus ik moet het omgooien. Nou slaap ik toch best slecht. Het is vaak midden in de nacht wakker worden, verkassen, een boek lezen en weer indutten.’
JP: ‘Ik had een heerlijk ritme en hoop dat straks weer te hebben. ’s Avonds laat naar bed, twee uur, half drie. Nadeel is dat we nu in Hilversum zitten: er kan niet zoveel gedronken worden. En ik houd van drank. Ik houd ook van vroeg opstaan, dan worden de besluiten genomen voor het programma. Vervolgens kan ik ’s middags op de bank lekker wegzeilen op de pianoklanken van Joep Beving.’
JP: ‘Toen de plannen voor Bar laat concreter werden, heb ik gelijk tegen BNNVARA gezegd: ik ben tien maanden beschikbaar en twee niet. Het antwoord: dat doen we. Mensen mogen er wat van zeggen. Maar ik laat me daar niet gek door maken. Kom op: ik heb jarenlang de avonddienst gehad. Ik wil die maanden ook nog ander werk doen en ga naar Curaçao. Bovendien: januari en februari zijn koude en vervelende maanden in Nederland.’
Tim de Wit: ‘Nee. Ik ben niet het gezicht van Bar laat . Ik ben de invaller. Sophie en Jeroen kunnen iets neerzetten en tegen de tijd dat ik aan beurt ben is het niet zo gek dat er ineens iemand anders aan tafel zit. Het geeft mij tijd de redactie en Sophie en Jeroen te leren kennen. En ik kan me ook voorstellen dat ik eerder al aanschuif als duider. Ik heb een bijrol en dat is prima.’
SH: ‘Omdat hij kennis van zaken heeft en leuke gesprekken kan voeren. Hij past bij ons.'
TdW: ‘De hoofdredactie van het programma vroeg een aantal mensen een screentest te doen. Het leek me ontzettend leuk en ik stortte me erop, heel eerijk gezegd zonder grote verwachtingen. En ja, dat pakte goed uit.'
SH: ‘Hallo, mag ik daar iets over zeggen? Het allerergste vind ik volwassen mannen die bij Shownieuws roddelen over dit soort zaken. Dan krijg ik kortsluiting en denk ik: in wat voor wereld leven we? Roddelende volwassenen vind ik het afvoerputje van tv. Ik wil nooit oordelen, maar heb dat nu toch gedaan. We zijn blij met deze goede, slimme en leuke gast die zijn blik ook op het buitenland heeft gericht.’
TdW: ‘Ik heb het ook gelezen. Die meningenfabriek hoort er nu eenmaal bij als je iets op tv gaat presenteren. Onder het motto: denk lekker wat je wilt, laat ik dat van me afglijden. Dat gaat me redelijk makkelijk af. Het kan gebeuren dat er een keer tijdens een uitzending iets fout gaat. Maar als je twee keer per week op tv bent, kan je je snel revancheren en dat is fijn.’
TdW: 'Zeker. Ik ben breed geïnteresseerd, houd van sport en presenteer af en toe Langs de lijn. Grappig is dat ik als correspondent ook dook in koningshuis-relletjes en bijvoorbeeld de dood van celebrities als David Bowie en George Michael. Ik deed alles en dat zal bijBar laat ook zo zijn. Praten over een zwaar politiek onderwerp, proberen om complexe ontwikkelingen toegankelijk te maken en vervolgens de laatste trend op TikTok belichten. Ik ben geen muziekexpert, maar dat hoeft ook niet. Zolang ik maar goede vragen stel op de juiste toon en er een leuk gesprek van maak.’
TdW: ‘ Ik doe nu veel radio, Bureau Buitenland . Ik heb wel wat op televisie gepresenteerd: Mediastormen als invaller Buitenhof . Maar dat zijn programma’s in de relatieve luwte. Bar laat is wat dat betreft andere koek. Ik vind het spannend, zeker, maar ik heb er heel veel zin in.’
SH: ‘Ik ook. Er is veel aan de hand. En we zullen, als het onderwerp daarom vraagt, flexibel omgaan met tijd. Dat we niet drie gasten, maar slechts een aan tafel hebben.’
JP: ‘Ja, we zitten niet in een harnas. Urgentie – ik vind dat een naar woord, maar gebruik het toch – bepaalt echt je programma. Veel leuke dingen gaan nergens over en ik omarm die. Maar het zal toch ook echt ergens over moeten gaan op de late avond. Anders blijven mensen niet zo lang op. Een moeilijke plek die we moeten gaan veroveren.’
Bar laat is vanaf 26 augustus iedere maandag- tot en met donderdagavond vanaf 22:15 te zien bij BNNVARA op NPO 1.
Dit artikel verscheen eerder in de VARAgids. Als eerste lezen? Word abonnee of vraag een gratis proefnummer aan.
Meld je snel en gratis aan voor de BNNVARA nieuwsbrief!