Busje komt zo: Hoe kwam Paul de Leeuw op dit idee?

Nadat hij voortijdig wegliep bij RTL, volgde zijn Op1-avontuur. In Busje komt zo is Paul de Leeuw (59) terug met een amusementsprogramma.

In Busje komt zo reist Paul de Leeuw in een touringcar door het land. Zijn kijkers bepalen de haltes waar hij stopt en de onderwerpen die hij aankaart. De Leeuw moet dus zijn improvisatietalent aanspreken. Zo zingt hij in de eerste aflevering onder meer voor een fan wiens moeder aan alzheimer lijdt, hij troost ondergewaarde roosterplanners op een school en hij bezoekt een vrouw die al 25 jaar boos is op hem.

Hoe ben je op dit idee gekomen? 
‘Een toevallige samenloop van omstandigheden. Qua studioprogramma’s heb ik alles al gedaan wat mogelijk was. Ik voel me binnen het veiligst. Maar het is goed om uit mijn comfortzone te komen. Mijn laatste project bij RTL was de Sinterklaasshow die door corona op locatie moest worden gemaakt. Ik vond dat zo’n ontzettend leuke manier om mensen bij elkaar te brengen. De NPO vroeg me een ander soort verbindingsprogramma te maken en toen heb ik met een team Busje komt zo ontwikkeld.’

Wanneer zeg je ja tegen een onderwerp? 
‘Ik deed een oproep op sociale media en werd toen vaak geconfronteerd met zielige verhalen of ongeneeslijke ziektes. Maar daar vul je geen acht afleveringen mee. We zijn daarom goed gaan kijken en wilden ook een rode draad in de uitzending hebben. Waarom zou die mevrouw na 25 jaar in godsnaam nog boos op me zijn? Of waarom wil iemand na 25 jaar huwelijk juist dat cadeau krijgen? Ik ga er ook heen als ik zelf een beetje geprikkeld raak. Met alle respect: het moet geen Hart in aktie worden dat we langskomen om een nieuwe douchecel te bouwen. Dat kunnen mensen zelf ook wel. Het moet meerwaarde hebben, zich onderscheiden van andere programma’s op locatie. Daarom is er onder meer een live voice-over (Hans Kesting, red.) verzonnen.’

In de eerste aflevering zien we fragmenten van vroeger om je mea culpa in te leiden. Wat dacht je toen je die beelden – je zuigt onder meer aan iemands borst – zag? 
‘Gênant! Maar ik moest ook lachen. En het is nog niet eens heel oud, vijftien jaar ofzo. Je kijkt toch naar tv die niet meer zo wordt gemaakt. Behalve dan wanneer tv als schokkend moet worden ervaren. Bij mij viel een oudere vrouw, volgens een Ellen Degeneres-formatje, door een gat. Tsja. Zo’n borst komt uit de context dan weer confronterender over dan het was. Maar je kunt wel de conclusie trekken dat tv echt veranderd is.’

Is de woke-cultuur ingewikkeld voor je? Jouw programma’s hebben humor met een rand? 
‘Ik ben gezegend met het feit dat ik door corona en door mijn wisseling van zender twee jaar lang geen amusement kon maken. Ik heb goed opgelet wat wel en niet kan en ik heb het gevoel dat ik in Busje komt zo geen moment over die grens ga. Ik scheer erlangs. Ik ben veranderd, probeer me aan te passen. Een paar maanden terug maakte ik een faux pas met een opmerking over de Aziatische bevolking. Ik begreep pas toen een 20-jarige medewerker van Op1 me uitlegde hoe zoiets kan over komen terwijl ik het toch niet zo bedoelde. Ik blijf dat moeilijk vinden. Als mensen mij dik noemen, kan ik dat niet ontkennen. Terwijl anderen over fatshaming beginnen. Ik ben dik en heb daar dan minder moeite mee. Maar ja: ik kan mijn hakken wel in het zand zetten, daar schiet ik niks mee op. Generaties veranderen.’

Heb je overwogen dit soort tv niet meer te maken? 
‘Nee. Ik vond het juist wel spannend en op een geven moment gaat het toch weer kriebelen. Het is feel good, iedereen heeft het naar zijn zin in zijn eigen omgeving.’

Wat heb je geleerd van je RTLavontuur? 
‘Dat geld niet gelukkig maakt. En dat ik – hoe leuk ik daar ook met leiding en makers omging – het clubgevoel miste. Het was meer ieder op zijn eiland, ook nog eens extra door corona.’

Toen je er vertrok zei je: ik ga nadenken over mijn toekomst. Hoe heb je dat gedaan? 
‘Ik heb veel met mijn gezin gedaan. Zoveel dat mijn zoon van 19 terecht zei: ik heb je nu meer dan de afgelopen 18 jaar gezien. Ik ben gaan lezen, heb mijn moeder veel opgezocht, sprak natuurlijk over de toekomst met mijn man. Overlegd: stel je voor dat het wat minder met tv-maken wordt. Dat er geen plek meer voor mij is.’

Was je daar bang voor? 
‘Ja, ik ben inmiddels mijn eigen oeuvre, mijn eigen format. Misschien is die tijd voorbij. Natuurlijk, we kunnen lekker leven, maar ik ben niet iemand die lekker wil leven. Ik wil niet dood gevonden worden op de golfclub. Wat me goed deed, was dat mensen zeiden dat ze me misten op tv. Ik heb onder anderen met Joop van den Ende, Matthijs van Nieuwkerk, Cornald Maas over mijn werk gepraat.

Joop legde op elke slak zout. Eiste dat ik nog meer door zou denken: wat moet het worden. Toen ik Busje komt zo voorstelde aan de NPO moest ik een pilot maken. Ik dacht: ik een pilot?’

Was je beledigd? 
‘Nee. Wel verrast. Ik gun het eigenlijk iedere programmamaker die denkt: wat nu? Het is goed voor je karakter en ego, je beseft dat het vanzelfsprekende er niet meer is. Wel leuk natuurlijk dat de NPO vond dat ik mijn belofte meer dan waarmaakte.’

Op je rol als presentator bij Op1 kwam veel kritiek. Hoe ben je daarmee omgegaan? 
‘Ik vond dat avontuur met Astrid Joosten spannend omdat ik binnen de lijntjes moest kleuren. Ik ben niet gaan muiten, heb evenmin de knuppel in het gezellige maar nogal starre Op1-hoenderhok gegooid. Terwijl niemand precies wist welke opdrachten we meekregen, bijvoorbeeld meer zorgen voor het clubhuisgevoel op vrijdagavond, krijg je te maken met meningen die heftig zijn. Toen het kabinet viel, tijdens onze tweede of derde uitzending, heb ik echt geadviseerd om mij er vanaf te halen. Ik zou ook niet naar mezelf willen kijken als het kabinet valt. Vraag dan Jeroen Pauw of Sven Kockelmann, mensen van ander kaliber. Bij Op1 was de regel: iedereen moet alles kunnen.

Onzin. Tijs van den Brink is ook minder met luchtig amusement. Maar ik werd erg op die uitzending afgerekend. Terwijl mensen die minder met journalistiek te maken hebben, vonden dat het een lichte en ontspannen sfeer had. Mijn slager vond het leuk.’

Tijdens een recente Televizierdiscussie werd gezegd: Paul de Leeuw was in de jaren 90 relevant, steekt dat? 
‘Nee. Ik hoorde inderdaad dat ik een gevallen icoon ben. Ik ben bij Boulevard aangeschoven om daarover te praten. Het zou toch vreemd zijn als ik zou ontkennen dat ik in die tijd relevanter was dan nu? Die plek is nu voor Arjen Lubach of Ruben Nicolai. Het zou raar zijn als ik me beledigd zou voelen.

Ga je straks kijken naar het vernieuwde Ranking the stars?
‘Jazeker. Ik ben benieuwd wat ze ermee hebben gedaan.’

Busje komt zo, iedere donderdag om 21:40 op NPO1