Özil, ga eens praten met Churandy Martina

Ik denk dat ik voor veel mensen spreek als ik zeg dat Nederland in geen tijden een hittegolf als deze heeft meegemaakt. Normaal gesproken zweet ik alleen als ik zenuwachtig ben. Nu is het al zweten geblazen als ik een sok aantrek of de deur open. En ik zweet me helemaal te pletter als ik lees dat voetballer Mesut  Özil op Twitter bekendmaakt dat hij niet langer wil uitkomen voor het Duitse nationale elftal. Özil kreeg een enorme nationale bak (racistische) stront over zich heen vanwege een foto met Erdogan. De hoeveelheid trammelant is voor de 92-voudig international genoeg reden om zijn Duitse tenue aan de wilgen te hangen. En dat is jammer. Te meer omdat die Mannschaft enorm veel aan hem te danken heeft. En al helemaal in 2014, toen Duitsland wereldkampioen is geworden.Maar wat het allemaal nog pijnlijker maakt, is dat  Özil het gevoel heeft dat zijn ‘Duitse loyaliteit’ een prijs kent: overwinning. Want “als wij winnen, ben ik een Duitser. En als wij verliezen, ben ik een immigrant.” En dat is kut. Heel kut, zelfs. Ik begrijp Özils woede en geloof ook wel in een soort ‘dubbele nationaliteitsmaat’. En precies om dit alles nodig ik hem uit om eens kennis te maken met atleet Churandy Martina. Want ja, beide heren zullen dit stuk ONGETWIJFELD lezen. 

Even op de foto met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Geen probleem. Althans, zo dachten voetballers Mesut Özil en Ilkay Gundogan enige tijd geleden. Even de kraag goed vouwen en de stropdas rechtzetten, daarna tot drie tellen en ‘HALLOUMI’ roepen. Koud kunstje. Geen probleem, niet? Nou, nee. Niets blijkt minder waar te zijn: het alziend oog van de barmhartige gutmensch knippert nooit. En nu helemaal niet. “Rijg die twee kut-Turken maar aan het spit!” Want hoe HAAL je het in je hoofd om met iemand als president Erdogan op de foto gaan?! Of, nou ja – als je het doet, gooi dan een taart in zijn gezicht, hoor ik sommigen denken. 

Er kan ontzettend veel over het fotomoment gezegd worden. En dat doen de meeste mensen ook: was de timing van het kiekje met Erdogan verkeerd? “Jazeker, denken sommigen. De Turkse verkiezingen stonden vlak voor de deur. En dan is het voor veel mensen al vijf voor twaalf als je als voetballer – zeker een wereldberoemde voetballer als Özil – op de foto gaat met iemand die voor velen te boek staat als een despoot. Daarbij komt dat Özils reactie even op zich heeft laten wachten, waardoor men nog bozer is geworden. Gundogan daarentegen reageerde vrijwel direct op de commotie door te stellen dat hij de reacties betreurt en het heel leuk vindt om voor Duitsland uit te komen. Hij is daarom ook vrijgepleit.

Özil vond het ongetwijfeld net zo leuk om voor Duitsland uit te komen. Maar als er van alle kanten modder naar je gegooid wordt, is de lol er ook snel van af. De kers op de moddertaart was de reactie van de voorzitter van de Duitse voetbalbond (DFB) Reinhard Grindel. Hij verweet Duitslands armoedig optreden op het WK in Rusland deels aan Özil en beklaagde zich over de fotoshoot met Erdogan. Let wel: wéken nadat de foto is genomen. Voor Özilis daarmee de kous af: hijstopt en we hebben boempats te maken met een regelrecht maatschappelijk probleem. Want kloppen de verhoudingen zoals Özil ze omschreef wel? Is het echt zo dat je nationaliteit een verdienste is? Schaart men je echt onder het kopje ‘immigrant’ als er geen prijs gepakt wordt? 

Voorop staat is dat Özil zich voelt zoals hij zich voelt. De wijze waarop zijn gevoelens geuit worden, is allesbehalve uniform.  Maar als je eenmaal het gevoel hebt dat je door je dubbele nationaliteit in het verdomhoekje bent beland, lijkt het mij lastig om dingen in perspectief te plaatsen.

Iemand die hetzelfde onderschrijft als Özil – en het volgens mij wel waanzinnig goed relativeert – is sprinter Churandy Martina. Nederlands snelste man verbreekt nog steeds record na record en is altijd blij. Afgelopen weekend nog: toen hij een recordtijd neerzette met het Nederlandse estafetteteam bij de Diamond League in Londen. En raad eens? Hij is nog steeds blij. Fucking baas. Maar ook hij heeft te maken met de dubbele nationaliteitsmaat. Zo stelt hij in 2015 tegenover het NTR-platform Caribisch Netwerk dat eerdergenoemde dubbele maat niet eerlijk is, maar dat hij er niets aan kan doen. Hij voegt eraan toe dat mensen het hoe dan ook blijven doen. “Als ik goed loop – finale, medaille en alles – ben ik weer Nederlander.” Churandy blijft hoe dan ook doorrennen. Want daar gaat het in eerste instantie om: de liefde voor de sport die immoreel gezever van buitenaf in alle opzichten overstijgt. 

Ik kan mij best boos maken over een dubbele maat als deze. Ik vind het zelf bijvoorbeeld prima als de een mij als een of ziet. Nationaliteit is anno 2018 volgens mij best wel triviaal. Globalisering, enzo. Wat mij er echt aan irriteert is de onredelijke en vooral oneerlijke aard van de maat. We hebben te maken met iemand die Duitslands voetbalambassadeur is geweest in 2015 en de Duitse Zilveren Laurierblad-award kreeg in 2014, de grootste sportaward in Duitsland. VOOR DUITSERS. Maar het beste van allemaal: Özil kreeg in 2010 de – wait for it – BAMBI AWARD omdat hij een lichtend voorbeeld is van succesvolle integratie! 

…

ER IS EEN FUCKING BAMBI AWARD. ÖZIL WINT ‘M EN ZIJN LOYALITEIT WORDT ALSNOG IN TWIJFEL GETROKKEN. 

HALLO, WERELD.

Ik laat het hier maar even bij.