Moeten we nieuwe helden benoemen?

De demonstraties tegen racisme hebben wereldwijd geleid tot een beeldenstorm en de oplaaiing van een discussie over heldendom. 
 
Zijn de helden van vroeger nog de helden van nu? De meningen zijn erover verdeeld. Mogen we Michiel de Ruyter en Jan Pieterszoon Coen heden ten dage nog op een sokkel plaatsen? Moeten ze weg? Of moeten we hun heldendom in perspectief plaatsen?

Veel vragen waar tot nu toe nog weinig concrete antwoorden op volgen. Maar intussen kunnen we ook het vizier verbreden door nieuwe helden te benoemen. De Nieuws BV gaat de komende tijd op zoek naar deze onbenoemde helden.

Historische context
Een heel aantal helden, zowel bekend als onbekend, hebben nooit de aandacht gekregen die zij verdienen. Voornamelijk veel helden van kleur. Dat is ook de reden dat de Black Lives Matter-beweging voor veel witte Nederlanders voelt als iets nieuws, volgens Mitchell Esajas, oprichter van The Black Archives. ‘Al die protesten van de afgelopen maand; voor veel mensen is dat nieuw, maar ik ziet dat in een veel langere traditie en historische context van zwarte emancipatie’, vertelt hij in De Nieuws BV.

Bescheiden helden
De meeste verhalen van bestaande helden kennen we allemaal. Maar het zijn juist de onbekende verhalen die het verschil kunnen maken. De verhalen van de bescheiden helden. Helden die nooit zelf zouden lobbyen voor een ereplaats. Het vertellen van deze verhalen is ook volgens de directeur van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Eppo van Nispen tot Sevenaer, zeer belangrijk. ‘Je moet het soms doen - een standbeeld oprichten - bij die verhalen die mensen niet kennen en een goed licht schijnen op een geschiedenis die wij met zijn allen delen’, aldus Van Nispen tot Sevenaer in De Nieuws BV. 
 
Veel van deze verhalen zijn moeilijk te reconstrueren. ‘Verborgen verhalen’, noemt Esajas het. ‘Daarom zou ik het heel mooi vinden als er een standbeeld komt. Om het echt zichtbaar te maken. Iets wat heel erg lang verborgen is gebleven.’

Hermina & Otto Huiswoud
Een van die verhalen is die van Hermina (1905, Guyana) en Otto (1893, Suriname) Huiswoud. Een stel dat al lang voor de BLM-beweging bezig was met de emancipatiestrijd van zwarte mensen en arbeiders. Zo werd Otto de enige zwarte oprichter van de communistische partij in New York. In de jaren 20, 30 en 40 reizen ze de hele wereld over, waarna ze, na de oorlog, in Amsterdam terechtkomen. Daar staan ze aan de wieg van de Surinaamse emancipatiebeweging. Zij zouden, volgens Esajas, een standbeeld verdienen.

Dat standbeeld kan namelijk inspireren. ‘Ik denk dat die emancipatiestrijd, waar zij mee begonnen zijn, nog niet voltooid is. Kijk maar naar de protesten’, aldus Esajas. ‘Dat ligt in het verlengde van de strijd waar zij toen al mee bezig waren.’ Zo’n standbeeld kan dan inspireren in de emancipatiestrijd voor gelijkheid, tegen racisme en kolonialisme. ‘Dat is iets wat voortgezet dient te worden.’