Jake is pornoverslaafd: ‘Als de gedachte in mijn hoofd komt, is het al te laat’

In Ralphs Blind Date heeft Ralph een date met mensen met verhalen die je in het dagelijks leven niet zo snel tegenkomt. Hij date deze keer met Jake, die een pornoverslaving heeft.

Porno: vroeger vond je het in de videotheek en in tijdschriften, nu is het toegankelijk met slechts één klik via het internet. Voor de meeste mensen is porno kijken onschuldig. Zo’n 65% van de mannen en 16% van de vrouwen kijkt er wekelijks naar. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt echter dat 3 tot 8% van deze groep hun kijkgedrag als verslavend ervaart. In Ralphs Blind Date vertelt Jake over de impact van deze verslaving op zijn leven.

Iemand met een pornoverslaving heeft een dwangmatige behoefte aan het kijken van porno en verliest de controle over dit gedrag. De dertigjarige Jake kijkt elke dag naar porno, soms zelfs drie of vier keer per dag. Porno kijken bewaart Jake niet alleen voor thuis, vertelt hij aan Ralph; zelfs op publiek terrein knijpt hij ertussenuit om zijn ding te doen. ‘Ik kijk dan of ik ergens een bebossing zie, of in ieder geval een plek waar ik zeker weet dat er niemand is (…) en dan moet het. Het gaat gebeuren, hoe dan ook.’

Porno kijken is voor Jake een basisbehoefte, legt hij uit. ‘Eten en drinken bijvoorbeeld, dat is een primaire basisbehoefte. Voor mij is porno kijken – plus het aftrekken erbij – primair. Doe ik het niet, dan functioneer ik niet. Dan werkt mijn brein niet (…) nou ga ik niet dood als ik het niet doe, maar in mijn hoofd voelt het wel zo.’ Jake ervaart hierbij ook de dwangmatige behoefte om klaar te komen, vertelt hij.

De behoefte negeren is simpelweg geen optie. ‘Dan ga ik iedereen uitschelden en maak ik ruzie met mensen op de meest erge manier.’ Op de momenten dat Jake moe is, heeft hij het meeste last van de verslaving. ‘Als ik moe ben lukt het vaak niet. Dan kan ik wel porno kijken, dat is geen probleem. Alleen het masturberen erbij werkt niet. Dan is het gewoon zo dat ik net zolang wakker blijf tot het een keer lukt.’ De dwang is voor Jake zo groot, dat hij hier zelfs weleens twee nachten voor wakker is gebleven. 

Porno heeft een duidelijk effect op de hersenen. Jake geniet minder van echte seks, vertelt hij, en ook zijn seksuele voorkeuren zijn extremer van aard. ‘Als ik met een man naar bed ga, dan is er één nadeel: hetgeen hoe ik seks zie, door porno, dat kunnen die mannen niet doen.’ Hierdoor verkiest Jake het kijken van porno boven seks met een ander persoon. ‘Als ik met iemand seks heb, dan kap ik het vaak snel af (…) omdat het gewoon niet is wat ik gewend ben om te zien.’

De gevolgen van de verslaving merkt Jake al vroeg. ‘Toen ik rond de veertien jaar oud was, merkte ik wel echt: ik kan niet zonder. Ik moet het kijken.’ In die periode kijkt Jake steeds vaker naar de video’s; ook op de momenten dat hij zich rot of boos voelt. Tegelijkertijd merkt hij zich depressief te voelen als de mogelijkheid tot porno kijken er niet is.

Nu heeft Jake geen controle meer over zijn kijkgedrag, vertelt hij: ‘Als die gevoelens opkomen, en ik denk aan porno, dan moet het. Als die gedachte in mijn hoofd komt, dan is het al te laat.’ Jake geeft dan altijd toe aan de behoefte, zelfs als hij het op dat moment eigenlijk niet echt wil. ‘Het is niet zo dat ik het leuk vind om continu porno te kijken en er continu bij te masturberen. Achteraf word ik emotioneel en boos, en denk ik: waarom kan ik nou niet gewoon één keer zeggen: vandaag doe ik het niet, ik doe het morgen. Nee, het moet. Het is gewoon onmacht.’

Je kunt, net zoals bij andere verslavingen, hulp krijgen als je van een pornoverslaving af wil komen. Vaak hebben verslaafden baat bij professionele hulp in bijvoorbeeld een afkickkliniek. Hier krijg je gerichte behandeling van professionals, en krijg je meer inzicht in je verslaving en hoe je deze kunt overwinnen.

Bij Jake heeft het kijken van porno zo’n grote impact op zijn leven, dat hij dit soort professionele hulp overweegt. ‘Ik merk dat mijn mentale gezondheid echt op het spel staat (…) en dat ik soms gewoon denk: als dit het leven is, dan hoeft het van mij niet.’ Hij hoopt met therapie zijn verslaving te overwinnen én zijn beeld van seks te verbeteren. Een enge stap, vertelt hij, omdat de verslaving al zo lang zijn leven bepaalt. ‘Het is heel erg het onbekende waar ik bang voor ben.’

Aan anderen die zijn verhaal herkennen, geeft hij mee: ‘Praat erover. En weet: hoe moeilijk het ook is, porno is niet echt. Dat is het belangrijkste.’