Is het aantal dakloze mensen dit jaar toegenomen?

Alles wordt duurder: huur, energie, boodschappen. Dat komt door de toenemende inflatie. Maar betekent dat eigenlijk ook dat er meer mensen op straat komen te staan?

‘Een inflatierecord, torenhoge energierekeningen en een oververhitte woningmarkt; volgens mij is dit de cocktail om in geldnood te komen’, aldus Alledaagse Vragen-maker Aron de Jong. De Voedselbank merkt een enorme toestroom aan mensen die voor hun levensonderhoud van hen afhankelijk worden. Maar hoe zit dat met de woonlasten? Kunnen mensen die nog ophoesten, of komen zij massaal op straat te staan?

Steeds vaker trekken mensen aan de bel als het gaat om een gebrek aan onderdak. Dat komt overal voor en het kan iedereen treffen, weet Rina Beers, woordvoerder van Valente. ‘We horen uit alle verschillende regio’s en van allerlei soorten mensen – mensen met een baan, mensen die na een echtscheiding een nieuwe woning nodig hebben, moeders met kinderen.’

Om hoeveel mensen gaat het?
Om hoeveel mensen het precies gaat, weet ook Beers niet. Daarvoor wordt gekeken naar een telling van het CBS. Het zou gaan om zo’n veertigduizend (!) geregistreerde daklozen in ons land. Maar dat getal blijkt achterhaald: ‘Dat meten zij op basis van registraties bij de opvang, maar als mensen daar niet binnenkomen omdat het vol is, dan komen zij niet in die registratie terecht.’

In werkelijkheid zijn het er dus een stuk meer. Om het aantal goed in kaart te brengen wordt er getest met nieuwe metingen. ‘Via het Kansfonds gaan twee experimenten van start om gewoon feitelijk te gaan tellen in twee steden. Die manier van tellen – die ze in België ook gebruiken – geeft een veel beter inzicht, omdat die ook kijkt naar mensen die nu moeilijk te vinden en te traceren zijn.’

Dak- of thuisloos
Er moet onderscheid gemaakt worden tussen dak- en thuislozen. De eerste groep zijn mensen die letterlijk geen dak boven hun hoofd hebben en van opvangcentra gebruikmaken, of – wanneer deze vol zijn – noodgedwongen op straat moeten slapen. Thuislozen (ook wel ‘bankslapers’ genoemd) zijn mensen die vaak wel een dak boven hun hoofd hebben, omdat ze bijvoorbeeld bij vrienden, familie, of in een auto kunnen slapen. Wel wisselen zij vaak van adres en hebben ze geen eigen vaste plek. Die tweede groep is nog moeilijker te tellen dan de eerste groep, omdat deze een stuk minder zichtbaar is. ‘Die groep is absoluut groot’, weet Beers. Daarnaast is er nog een groep mensen die illegaal in Nederland verblijft en om die reden geen aanspraak kan maken op de opvangmogelijkheden. 'Ook daar is geen zicht op', vertelt Esmé Wiegman, directeur van Valente, bij Vroeg!.

En nu?
Er is een belangrijke taak weggelegd voor de gemeente, aldus Beers. ‘Het beste zou zijn – als je kijkt naar mensen met huurachterstanden – dat gemeenten sterk gaan inzetten op meer schuldhulp. Dat zij mensen via de woningcorporatie gaan benaderen met de vraag om samen om tafel te gaan zitten om het op te lossen. Wij zouden graag zien dat alle verhuurders – net als in de coronatijd – afspreken geen mensen uit te zetten zolang het probleem met de hoge energierekeningen en prijzen speelt.’