Is 2018 het jaar van de vrouw geweest in Nederland?

We blikken met haar terug op 2018: is dit het jaar van de vrouw geweest in Nederland?

Shirin: Niet. Want wat mij betreft heb ik zelf helemaal geen invloed. Sterker nog: samen met Femmes for Freedom zoek ik voor de noodzakelijke verandering de invloed op: bij de politiek, media en organisaties in het maatschappelijk middenveld. Ik stond er ook echt van te kijken toen ik hoorde dat ik uitgeroepen werd tot meest invloedrijke (non-profit)vrouw van het jaar. Als er überhaupt sprake zou zijn van macht of invloed, dan ligt deze in de wijze waarop wij vrouwenissues agenderen. We presenteren ideeën en concrete suggesties voor wetgeving en beleid met panklare feiten en cijfers. We blijven schoppen bij relevante instanties om iets concreets op poten te krijgen: een motie in de Tweede Kamer, een wetsvoorstel, nieuw beleid et cetera.

Mijn persoonlijk aandeel daarin zit ‘m vooral in dat ik de issues van vrouwen en meisjes helder naar concrete verbeteringen kan onderbouwen en vertalen. En het feit dat ik altijd met weinig middelen en creatieve manieren bedenk om issues te agenderen: er wordt wel eens gezegd dat ik na ieder politiek succes of campagne vijftien nieuwe ideeën uit mijn mouw schud.

Feminisme is helemaal alive and kicking. Op politiek vlak is 2018 voor Femmes for Freedom een mooi jaar geweest. Er zijn een aantal hoogtepunten waar ik heel trots op ben. Zo heeft VVD-Kamerlid Bente Becker een motie ingediend voor een ‘ actieplan zelfbeschikking’ waarin onder andere aandacht gevraagd wordt voor economische zelfstandigheid en seksuele zelfbeschikking. Jaarlijks komen er zo’n tweeduizend meldingen van geweld binnen bij de politie met een cultureel eermotief, vooral in besloten migrantengemeenschappen. We hebben het dan over vrouwen die zeer weinig tot geen financiële zelfstandigheid hebben en letterlijk thuis gevangengehouden worden. Dit actieplan – waar Femmes for Freedom al sinds 2016 voor strijdt – moet dat tegengaan en is ook gelukkig aangenomen.

Daarnaast is ook veel aandacht voor huwelijkse gevangenschap: Minister Sander Dekker heeft het wetsvoorstel tegengaan huwelijkse gevangenschap eindelijk in gang gezet. Het streven van de minister is om religieuze scheidingsregelingen te versoepelen en om te voorzien dat beide partners meewerken aan een scheiding.

Dit zijn slechts een paar voorbeelden van de manier waarop vrouwenrechten – ook in kleinere gemeenschappen – steeds meer politieke aandacht krijgen. En daar kunnen we als land volgens mij alleen maar trots op zijn.

Op papier doet Nederland het inderdaad goed, de praktijk laat alleen zien dat er veel achterstanden en verschillen zijn ten opzichte van mannen. Maar ook bij vrouwen onderling. Het eerdergenoemde actieplan zelfbeschikking is misschien niet van toepassing voor de autochtone Nederlandse vrouw, maar voor de allochtone vrouw wel. Er zijn enorm veel verschillen in de culturele, sociale, juridische en economische uitdagingen waar groepen vrouwen mee te maken hebben in Nederland. Het gaat erom dat alle vrouwen op een bepaalde manier vertegenwoordigd worden. De problematiek – zelfs al betreffen sommige vraagstukken slechts enkele duizenden vrouwen - is zo echt als het maar kan zijn.

Het grote probleem is en blijft echt de mooie praatjes en geen financieel plaatje. Er is genoeg ambitie vanuit organisaties om allerlei campagnes te organiseren en om dingen te agenderen, maar daar is wel geld voor nodig. De regering wil dat Nederland een voortrekkersrol blijft spelen in het inbrengen van het genderperspectief in alle dimensies van het buitenlandbeleid. Het wil ook samenwerking tussen overheden, bedrijven en vrouwenorganisaties faciliteren om gendergelijkheid te realiseren. Sterker nog: het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft hiervoor een speciale directie in het leven geroepen: ‘Taskforce Vrouwenrechten en Gendergelijkheid’. Laten we dat nu niet alleen richting andere landen promoten, maar ook eens aan onszelf opleggen. Dat is echt belangrijk, want emancipatie kan een directe impact hebben op economische welvaart en integratie. Het is niet een op zichzelf staand probleem: als we op dit punt nog meer vooruitgaan, zal dat op andere vlakken ook gebeuren.

Een ander probleem is de wijze waarop er beleid met het oog op (migranten)vrouwen bedacht wordt zonder dat er mét deze vrouwen gesproken wordt. Vanuit Femmes for Freedom gingen wij enige tijd geleden bijvoorbeeld naar de Gemeente Rotterdam toe met een voorlichtingspakket om vormen van huwelijkse gevangenschap tegen te gaan. Zelfs de bekostiging van zo’n plan hebben wij voor elkaar gekregen. Het plan is vanuit de gemeente stiekem van ons naar de Stichting Platform Islamitische Organisaties Rijnmond (SPIOR), die er ook betaald voor kreeg. En dat zónder dat wij op de hoogte hiervan werden gesteld of mee mochten praten over de volgende stappen.

Begrijp me niet verkeerd: het doel heiligt de middelen en het is goed dat dit plan is opgepikt, maar het is heel belangrijk dat bij de uitvoering van zo’n plan vrouwengroepen niet buiten spel worden gezet.

Doorgaan. Keihard doorgaan met de strijd voor meer emancipatie en verdediging van vrouwenrechten. We zijn al zeven jaar keihard bezig vanuit Femmes for Freedom en dat zal doorgaan. Oh, en ook mijn rijbewijs halen, zodat ik makkelijker en veilig van van A. naar B. kan om de emancipatiestrijd voort te zetten!