Sinds de oprichting van YouTube in 2005, Instagram in 2010, Vine in 2013 en TikTok in 2017 heeft comedy online een enorme vlucht genomen. Online makers – daar simpelweg creators genoemd – zijn soms nog populairder dan hun collega’s die de grote zalen van ons land uitverkopen.
Kelvin Boerma start op 13-jarige leeftijd, vanuit de slaapkamer in zijn ouderlijk huis in Meedhuizen, met YouTube. Onder de naam Kalvijn wordt hij daar als snel bekend om zijn grappige filmpjes en de sketches die hij met vriend Peter de Harder maakt op het kanaal Cinemates. Inmiddels heeft de nu 24-jarige Kelvin ruim 1,2 miljoen abonnees op zijn kanaal en een eigen televisieprogramma bij BNNVARA: De Kalvijn Show. Mastermovies In Nederland is Kelvin een van de eersten die sociale media als uitlaatklep voor sketches, grappen en andere vormen van comedy gaat gebruiken Gelijktijdig maken online grappenmakers in de Verenigde Staten en Canada hun opmars. Denk aan de YouTube-personage Miranda Sings (pseudoniem van komediant Colleen Ballinger) of Vine-persoonlijkheid King Bach. Maar uiteindelijk is het Mastermovies, een Nederlands kanaal met zogenaamde fundubs (een soort LuckyTV met nasynchronisaties van bekende films en series), dat Kelvin doet besluiten zelf ook video’s te gaan maken. ‘Dat waren echte voorlopers. Daar ging over álles; het was meer dan een filmpje, het werd echt onderdeel van je leven. Dat was het moment dat ik wist dat ik dit soort video’s voor anderen wilde maken.’
Cabaretier? Hoewel Kelvin overeenkomsten ziet met collega’s op het toneel zou hij zichzelf nooit een cabaretier noemen: ‘Dat voelt respectloos naar echte cabaretiers. Ik denk dat ik gewoon ad hoc grappige dingen kan zeggen. Ik kan bijvoorbeeld niet zo goed moppen bedenken. Ik vind het leuker om met alles wat ik doe, of het nou YouTube is of de tv-show die ik nu maak, comedy te zoeken in de situaties die kunnen ontstaan en daarvoor de kaders te bedenken. Maar het doel is natuurlijk altijd hetzelfde: mensen aan het lachen maken.’ Zijn eigen persoonlijkheid en leven staan daarbij centraal. ‘Dat vind ik altijd het beste werken, als je merkt dat een cabaretier het heel erg uit zichzelf haalt, dat is bij mij ook altijd zo. Iets heeft altijd betrekking op mijzelf.’
Kelvin of Kalvijn? Maar dat vergt online wel extra aandacht. Het is voor het publiek namelijk nagenoeg onmogelijk om onderscheid te maken tussen de persoon, Kelvin, en zijn online alter ego, Kalvijn. ‘Je moet als maker beter opletten. Als je voor een zaal staat dan is het echt je act, maar wanneer ik in een video een hele harde grap maak, dan is het iets ingewikkelder. Het ligt namelijk zo in lijn met mijn persoonlijke leven. Dat kan mensen eerder tegen het zere been schoppen.’ Daarom let hij de laatste jaren meer op wat hij zegt. ‘Ik wil geen mensen kwetsen. Hoewel ik het ook leuk vind om het randje op te zoeken.’
Vrijheid Daarnaast is hij altijd afhankelijk van de platforms waarop hij zijn video’s plaatst. En die platforms, vaak gerund door Amerikaanse bedrijven, staan niet bekend om hun ruimdenkendheid, een vrouwelijke tepel in beeld is bijvoorbeeld al funest. ‘Zij hebben de touwtjes in handen en kunnen morgen bepalen mij in een donker hoekje te plaatsen waar niemand meer naar kijkt.’ Maar dat weegt voor Kelvin niet op tegen de voordelen van de online platforms. Deze bieden hem namelijk ook de vrijheid die hij op andere plekken niet zou hebben. ‘Het fundament van creativiteit is natuurlijk vrijheid. Dat gaat niet alleen om wat ik wel of niet kan zeggen, maar meer nog over wat ik wel of niet kan maken.’ Dat is volgens Kelvin de aard van YouTubers in het algemeen: een voorliefde voor vrijheid in creatie. ‘Daarom ben ik zo’n fan van dit type makers; we zijn allemaal zo stronteigenwijs. Maar dat werkt. Als je tien jaar geleden een team om Enzo Knol heen had gebouwd, was het nooit zo goed geworden. En dat is met elke online maker zo.’
Kritisch en vergeeflijk Niets wat Kelvin nu doet heeft hij ooit officieel voor geleerd. Gewoon proberen is de beste leerschool, volgens Kelvin. ‘De ene keer vinden mensen het heel grappig, de volgende keer snappen ze er niks van. Je krijgt op YouTube meer kansen van het publiek. Als drie video’s achter elkaar slecht zijn maar de vierde raak, dan zijn de kijkers die vorige video’s al snel weer vergeten.’ Online publiek is gelijktijdig kritisch en vergeeflijk, wat maakt dat experimenteren beloond wordt. ‘Als mensen iets niet leuk vinden word je wel echt afgemaakt, maar je hebt de luxe om de week erop weer iets anders te proberen.’
De Kalvijn Show, iedere maandag om 21:25 op NPO3. Kijk de uitzending van gisteren hieronder terug!