Hoe moet je als gepensioneerde rondkomen van 10 euro per dag?

Trix van der Biezen moet rondkomen van AOW met een klein aanvullend pensioen van 60 euro. Dat komt neer op zo’n tien euro per dag. Is dat te doen?

Een op de drie ouderen heeft moeite om rond te komen, zo blijkt uit onderzoek van het Nibud. ‘Dan hebben we het over ouderen die alleen AOW hebben of een klein pensioentje erbij’, volgens fractievoorzitter van 50Plus Martin van Rooijen bij De Nieuws BV.

Meegroeien met het minimumloon?
‘Dan kan er dus heel weinig. De AOW is een bestaansminimum’, legt Van Rooijen uit. Deze is gekoppeld aan het minimumloon. Zodra het minimumloon ophoog gaat – zoals het kabinet-Rutte IV van plan is - dan gaat ook de bijstand omhoog. ‘Maar het cynische is dat ze hebben besloten de AOW niet mee te verhogen.’ Vanaf dat moment is het bestaansminimum dus hoger dan de AOW, wat in de praktijk betekent dat mensen in de bijstand er op hun vijfenzestigste op achteruitgaan. ‘Iemand die in de bijstand zit en statushouder is heeft een hogere uitkering – ook na zijn pensioen – dan iemand in de AOW die hier vijfenveertig jaar hier gewoond en gewerkt heeft. Diegene heeft namelijk geen AOW als statushouder.’ 

AOW en een klein aanvullend pensioen
Trix van der Biezen is een van die mensen die moeite heeft om rond te komen. Ze leeft met AOW (voor een alleenstaande netto € 1.226,60 per maand) en een klein aanvullend pensioen. Dit komt neer op zo’n tien euro per dag. ‘Ik mag zeggen dat ik beschik over een grote dosis creativiteit, dus ik zoek dingen die eigenlijk niks of nauwelijks iets kosten. Voor de rest maak ik elk halfjaar een begroting op papier. (…) en dat reken ik helemaal terug tot wat ik per week en per dag uit mag geven.’

En dat komt dus neer op tien euro. Tien euro waar Van der Biezen alles van moet doen: ‘Eten, drinken, naar de kapper, kleding kopen, cadeautjes, alles. Dat gaat natuurlijk niet.’ Spelenderwijs levert ze hier en daar wat in, omdat ze het simpelweg niet kan betalen. ‘Bijvoorbeeld naar een concert gaan, of – wat ik heel graag zou willen – een cursus volgen. Die is me dan te duur.’

Werkende gepensioneerden
Tussen 2003 en 2019 steeg het aantal laagopgeleide AOW’ers die nog betaald werk doen met 238 procent. Ook hoogopgeleide AOW’ers werken vaker door dan voorheen; onder deze groep steeg het aantal werkenden namelijk met 183 procent. Ruim een derde van de werkende ouderen doet dit uit noodzaak, omdat ze het geld nodig hebben.

‘Over het algemeen kun je niet zeggen dat het wat inkomen betreft slecht gaat met onze ouderen’, volgens Sander Heijne in Scheefgroei. Zo leeft ‘slechts’ 3 procent van de ouderen onder de armoedegrens. En dat zijn in veel gevallen alleenstaande 90-plussers. Zij hebben vaak minder aanvullend pensioen opgebouwd, of zijn al door hun spaargeld heen.

Beknibbelen
En het zijn niet alleen de ‘leuke dingen’ waarop Van der Biezen moet beknibbelen. ‘Ik heb een aantal jaar zorg gemeden. Ik heb darmkanker gehad in 2013. Op een gegeven moment komt er nazorg en medicijnen. Dan sta je toch bij de apotheek met je portemonnee open, dat moet je een eigen bijdrage aanbetalen.’

Al jaren zit Van der Biezen nu in deze situatie en dat gaat niet zonder slag of stoot. De geldzorgen brengen veel stress met zich mee. ‘Vooral in de eerste jaren heb ik dat heel moeilijk gevonden. Ik ben toen weleens heel paniekerig op zoek gegaan naar een baantje omdat ik dacht: ik red het niet, ik moet wat doen. Al heb ik maar honderd euro in de maand erbij. Maar dat lukte niet, ik was in feite al uitgerangeerd. Ik was te oud, ook al zeggen ze dat niet. Maar “je past niet in het profiel” is dan een veelgehoorde. Dus dat heb ik op een gegeven moment maar laten varen. Het is wat het is. Dat lukt op een gegeven moment ook. Ik heb ook geen schaamte.’ Van der Biezen heeft gewoon gewerkt, maar toch heeft ze geen pensioen op kunnen bouwen. ‘Dat kon toentertijd nog niet. Dat was er toen helemaal niet voor getrouwde vrouwen.’ 

AOW omhoog
De AOW moet omhoog, vindt Van Rooijen. ‘Al helemaal als het minimumloon en de bijstand met 7,5% omhooggaan, moet ook de AOW omhoog.’ Hij noemt de maatregel om de koppeling tussen het minimumloon en de AOW door te snijden asociaal. ‘Ik geef toe dat het veel geld kost om niet alleen de bijstand maar ook de AOW te verhogen. Dat kost miljarden. Maar kennelijk zijn ouderen – de AOW’ers – in de samenleving tweederangsburgers.’

Volgens Van der Biezen moet het hele systeem op de schop. ‘De AOW wordt te veel gezien als een basisinkomen, omdat er allemaal aanvullende pensioenen zijn. In goede jaren is dat allemaal best mooi en best hoog geweest.’ Nu wordt de AOW gezien als de basis: ‘Heb je er niks bijgekregen dan heb je pech gehad’, volgens Van der Biezen.

Ongelijkheid in vermogen
De grootste ongelijkheid zit, volgens Sander Heijne, echter niet in de pensioenen maar in de vermogens. Wil je weten hoe dat zit? Sander legt het je uit aan de hand van een paar ouderwetse geldzakjes. Klik op de link hieronder.

Nederland móet eerlijker en gelijkwaardiger. Help je mee? Steun BNNVARA en doneer.