Hoe koop je als starter een huis?

Een huis kopen als starter in de huidige markt is een uitdaging: ondanks de dalende huizenprijzen is het kopen van een huis voor deze groep vaak onbereikbaar. Maar als het lukt, waar moet je dan rekening mee houden?

'Ik denk dat het veel eerlijker is als je de volkshuisvesting ziet als bouwen aan de samenleving, als bouwen aan de toekomst', aldus minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge in Buitenhof. In zijn nieuwe woningwet staat dat er in 2030 ruim 900.000 woningen gebouwd moeten worden. Dat is Amsterdam, Rotterdam en Utrecht bij elkaar, stelt presentator Pieter Jan Hagens. Daarvan moet twee derde betaalbaar zijn, staat er in de nieuwe wet.

Een uitdaging, want de NOS berichtte op 16 februari jl. dat, volgens taxatiebedrijf Calcasa, een alleenverdienende starter slechts 3,4 procent van de koopwoningen in Nederland kan financieren. Voor tweeverdienende starters ligt dit zo’n 40 procent hoger. 'De positie van de starter is alleen maar verslechterd de afgelopen jaren', zegt Tijs Pellemans van Calcasa tegen de NOS. Daarbij komt ook nog eens dat je in Noord- en Zuid-Holland als starter helemaal niet aan een huis komt onder de twee ton, stelde Pellemans vast. Maar, als je dan toch een huis kan kopen, komen er allerlei complexe zaken bij waar je rekening mee moet houden.

Voordat je op zoek gaat naar een huis is het handig om te weten voor hoe hoog je een hypotheek kunt afsluiten. Een hypotheek is simpel gezegd een lening om een pand (registergoed) te kunnen kopen. Maar: wat voor hypotheek sluit je af? Er is bijvoorbeeld een spaarhypotheek, een hybride hypotheek, een bankhypotheek, een annuïteitenhypotheek, en een aflossingsvrije hypotheek. Vanaf 2013 worden meestal maar twee hypotheekvormen verkocht: de annuïtaire en lineaire hypotheek. Een hypotheek is een zekerheidsrecht: het huis geldt als onderpand. Dat betekent dat wanneer jij betalingsproblemen hebt en de hypotheek niet meer kunt aflossen, de partij bij wie je de verzekering hebt afgesloten het recht heeft jouw registergoed door te verkopen. Realiseer daarom dat het niet altijd verstandig is om het maximale te lenen en bedenk hoeveel je maandelijks kwijt wil zijn aan woonlasten.

Hoe wordt bepaald wat je kan lenen?
De hoogte van het leenbedrag hangt af van je inkomen en uitgaven, hoeveel eigen geld je kan inbrengen, hoeveel schulden je hebt, wat voor andere financiële verplichtingen je hebt en mogelijke extra beraamde kosten, zoals verbouwingskosten.

Hoe wordt het maandbedrag bepaald?
De uiteindelijke maandlasten hangen af van het totale bedrag dat je leent, de rente en het type hypotheek. Een aflossingsvrije hypotheek is de duurste hypotheekvorm met de laagste maandlasten, omdat je geen kapitaal opbouwt en niets aflost. In plaats daarvan betaal je aan het eind van de looptijd de hypotheekschuld in een keer terug.

Hoe sluit je een hypotheek af?
In dit artikel leggen we uit waar je rekening mee moet houden als je een hypotheek gaat afsluiten. Dit kun je bij een adviseur doen of in je eentje online. Maar daar komt volgens Kassa best wel wat bij kijken. Vergelijk in ieder geval de hypotheekrente en looptijd, kijk naar de hypotheekrenteaftrek, en houd rekening met een proces van twee maanden om een hypotheek af te sluiten.

Lekker zelf speuren op Funda naar een huis in de door jou gewenste woonplaats en binnen het voor jou beschikbare budget is een optie. Maar je kunt ook een aankoopmakelaar inschakelen. Die begeleidt je bij het vinden en kopen van een huis. Of je er een nodig hebt, ligt volgens makelaar Roelof Vos heel erg aan de zelfstandigheid van de huizenzoeker. Het is zeker iets om te overwegen, vertelt hij aan BNNVARA.

Is een aankoopmakelaar nodig?
Een aankoopmakelaar helpt je bijvoorbeeld bij het doen van een (over)bod en beoordeelt een huis zonder emotie. Ook zoeken zij zaken voor je uit, zoals het bestemmingsplan of privaatrechtelijke bepalingen. Hans André de la Porte, woordvoerder van Verenging Eigen Huis, stelt dat een aankoopmakelaar ook kan helpen bij het vinden van huizen die niet op Funda aangeboden worden. 'Het kan zo zijn dat hij of zij met een klant afspreekt om eerst in zijn eigen netwerk te kijken of er interesse is', vertelt hij aan BNNVARA. Een aankoopmakelaar kan je ook wijzen op bijkomende kosten voor bijvoorbeeld renovatie of isolatie. Mocht je een aankoopmakelaar willen inschakelen, zorg dan wel dat je vooraf afspraken maakt over de kosten en over wat er verstaan wordt onder een inspanningsverplichting.

Waarom zou je een bouwkundige keuring laten uitvoeren?
Als je dan op het punt staat je ideale huis te kopen, is het aan te raden een bouwkundige keuring te laten doen. Want je wil natuurlijk voorkomen dat je voor onaangename verrassingen komt te staan, zoals verborgen gebreken aan bijvoorbeeld de leidingen of het dak. Met een bouwkundig rapport heb je ook een betere onderhandelingspositie en krijg je bovendien inzicht in hoeveel kosten er komen kijken bij het in goede staat brengen van een gebrek. Als de herstelkosten hoger zijn dan gedacht, kun je ook een streep door het koopcontract zetten. Want het voorbehoud van een bouwkundige keuring is toegevoegd aan het koopcontract.

Let bij het kiezen van een keurder wel op dat zij zijn aangesloten bij het keurmerk ‘Vakkundig gekeurd’. Want maar een kwart van alle keurders is hierbij aangesloten.