Hoezo werken vrouwen minder dan mannen?!

44% van de vrouwen in Nederland is financieel afhankelijk van een partner of de overheid. Bij mannen ligt dat percentage op 23%. Mannen en vrouwen zijn voor de wet gelijk; tóch is dat nog niet overal te zien.

De feiten op een rijtje:

• 44% van de vrouwen in Nederland is financieel afhankelijk van haar partner of de overheid. Bij mannen ligt dit percentage een stuk lager: 23%.
• In de jaren 70 had 35% van de vrouwen betaald werk, tegenwoordig ligt dat percentage op 77%.
• 67% van de vrouwen werkt parttime, bij de mannen is dat slechts 18%.
• 41% van de heteroseksuele koppels zegt de zorg en het werk gelijk te willen verdelen; dat lukt echter maar 9% van hen.

Hoe komt dat?
De verschillen tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt zijn nog altijd groot. Hoe kan dat? Veel van de cijfers verklaren zichzelf: vrouwen zijn vaker financieel afhankelijk omdat ze meer in deeltijd werken en ze werken meer in deeltijd omdat er voor een groter deel van de zorgtaken op hen gerekend wordt.

Waar komt dat deeltijdwerken vandaan?
Het deeltijd werkverband stamt uit de jaren 80. Toen bedacht de overheid een plan waardoor vrouwen aan het werk konden, zonder dat de zorg in huis daardoor in gevaar zou komen. ‘De vraag of mannen net zo goed de zorgtaken op zich zouden kunnen nemen bestond niet’, vertelt Mara Yerkes, hoogleraar sociaal beleid in relatie tot sociale ongelijkheid.

‘Vrouwen die werkzaam zijn in de deeltijd worden nog te vaak gezien als lui’, laat Yerkes weten. ‘Men heeft soms niet door dat vrouwen hun handen naast het betaalde werk vol hebben aan andere zaken, zoals de zorg voor anderen.’ Volgens haar heeft een deel van de samenleving het idee dat werken in de deeltijd per definitie een vrije keus is van de werknemer. Terwijl het in veel gevallen niets meer is dan de enige oplossing.

En de loonkloof?
‘Vrouwen verdienen 13% minder per uur dan mannen’, stelt Joline Heusinkveld van WOMEN Inc. ‘Binnen sectoren en functies die een hoger salaris kennen, worden vrouwen ondergerepresenteerd.’ Sectoren en functies die minder verdienen, kennen juist weer veel meer vrouwen. Daarnaast zijn er recente voorbeelden dat een vrouw zo’n duizend euro minder verdient dan een man met exact dezelfde functie. ‘Dan spreken we niet van een klein foutje, want we zien dit structureel gebeuren.’

Hoe lossen we dit op?
‘Om het gat tussen man en vrouw gelijker te trekken, moet er worden gekeken naar de belemmeringen die vrouwen ervaren om meer te gaan werken.’ Heusinkveld doelt op de traditionele rolpatronen en sociale normen. ‘Maar een groot deel heeft te maken met het systeem in Nederland; fix the system, not the women.’ Volgens haar maakt dit systeem het lastig om het werk met de zorgtaken in het huis te combineren. ‘Denk aan de indeling van de werkdag in vergelijking met het tijdstip dat de scholen uit zijn.’

De overheid wil de belemmeringen die vrouwen ervaren met betrekking tot de arbeidsmarkt wegnemen. Om dat te realiseren willen ze het systeem veranderen door middel van een campagne om vrouwen meer te laten werken. Hoe ze dat willen gaan doen weten ze nog niet. ‘Maar door bijvoorbeeld de verlofregeling voor iedereen gelijk te trekken, kan de overheid laten zien dat ze het belangrijk vinden dat iedereen in staat is de werk- en zorgtaken goed te verdelen’, concludeert Heusinkveld. Door het systeem aan te passen, verwacht zij dat de stereotiepe rolverdeling mee zal bewegen.