Hoe beleven nabestaanden Break Free?

Voor nabestaanden blijkt Break free vaak een steun bij het rouwproces om hun geliefden.

Voor het vijfde seizoen reist journalist en filmmaker Geertjan Lassche voor de documentaire-reeks Break free met nabestaanden in het spoor van jonge wereldreizigers die niet meer terugkwamen. Wie waren zij? Wat dreef hen? En hoe kijken de achterblijvers naar hen?

Kim
Zo zien we voormalig judokampioen Lesley Koorn rondlopen op de paradijselijke stranden van het Mexicaanse Playa del Carmen, de stad waar haar vriendin en sportmaatje Kim Akker in juli 2019 overleed. Kim behoorde jarenlang tot de judotop van Nederland. Net als Lesley had zij alles over voor de sport waarmee zij aanvankelijk haar pestverleden compenseerde. Maar na weer een kruisbandblessure stapte ze voorgoed de tatami af om in Mexico een nieuw bestaan op te bouwen. Lesley bezocht samen met Kims ouders het appartement waar haar vriendin woonde, de plekken in de jungle waar ze graag kwam en ze sprak met vrienden.

Die reis en ontmoetingen waren heel dierbare ervaringen die troost boden, aldus Lesley, die eveneens afzwaaide als judoka en nu op de dagbesteding in de psychiatrie werkt. ‘Het heeft mij rust gegeven om te zien hoe goed Kim het had in Mexico. Ik snap nu waarom ze daar zo blij en vrolijk met een lach op haar gezicht rondliep. Het is er prachtig en ze had lieve mensen om zich heen verzameld. Dat inkijkje in haar leven heeft me geholpen met het rouwproces. Daarnaast was het voor mij ook een eyeopener. Het klinkt een beetje cliché, maar ik realiseer me: ik moet nu genieten, nu dingen ondernemen met mensen die ik graag om me heen heb. Herinneringen maken.’

‘Alles moest altijd wijken voor mijn bestaan als topsporter. Trainen, wedstrijden, afvallen stonden op de eerste plaats. En ook in mijn nieuwe bestaan merk ik dat ik in oud gedrag verval: het is vooral werk, eten, slapen. Nee, denk ik dan. Er zijn ook andere dingen in het leven en daarvoor moet ik openstaan. Ik doe mijn best. Zo ben ik na de opnamen voor Break free nog een keer tien dagen in mijn eentje teruggegaan naar Playa del Carmen en Tulum. Sterker: binnenkort ga ik weer met mijn ouders en zus. Met Kims ouders heb ik ook nog regelmatig contact. We bellen, appen en ik ga ook wel eens bij hen langs.’

Emma
Koen Pere (28) reisde terug naar de Boliviaanse stad La Paz waar zijn geliefde Emma Arfman in oktober 2019 plotseling overleed. Emma was een vrolijke meid die ook kampte met angsten voor bijvoorbeeld menigtes en vliegen. Juist daardoor was het zo bijzonder dat ze toch de uitdaging aanging om met Koen een grensverleggende rondreis in Peru en Bolivia te maken. Voor Break free sloot Emma’s vader Bert zich bij Koen aan.

Koen: ‘Ik had al heel erg de wens om ooit deze reis nog een keer af te maken. In 2020 kwam Break free bij me, maar ik zei: nee, dit is nog te vroeg. Maar nu voelde het wel als de juiste tijd om terug te keren naar Zuid- Amerika zodat ik eindelijk onze tocht kon afmaken. We zijn op plekken geweest waar Emma en ik samen waren. Maar ook op de immense zoutvlakten die ze zo graag had willen zien. Dat waren mooie, maar ook confronterende pijnlijke momenten. Het programma zorgt bovendien voor een mooi digitaal nalatenschap.

Familie en vrienden kunnen zien hoe het daar echt was. En door de interviews in de studio met haar jeugdvrienden en nichtjes hoorde ik verhalen en anekdotes over Emma die ik nog niet kende. Dat gebeurde ook door de intensieve gesprekken die ik tijdens de reis met Bert voerde. Zo werd mijn eigen beeld van Emma nog completer.’

‘Het ironische: Emma was groot fan van Break free, had alle afleveringen gezien. Nu zit ze er zelf in. Wat me aanspreekt is de integriteit waarmee de portretten van de jongeren worden gemaakt. Hoe mooi iemand wordt neergezet. Het gaat niet zozeer om zijn of haar overlijden, maar om wie die persoon was. Wat waren zijn of haar passies? Wat betekende hij of zij voor anderen? Het gaat dus veel meer om het leven dan om de dood.’

Dion
Rutger van Diermen (42) reisde in het spoor van zijn jongere broer Dion naar de westkust van Amerika. Dion kwam daar terecht nadat hij in Thailand zijn grote liefde Adrienna ontmoette. Om geld te verdienen werd hij figurant in Hollywood-block-busters en speelde onder meer in films met Brad Pitt en Samuel L. Jackson. Hij overleed totaal onverwacht op 19 mei 2019.

Rutger: ‘Ik zat na Dions dood met ongelofelijk veel vragen. En daardoor was ik erg onrustig. Meegaan met Break free en nogmaals de plekken te bezoeken waar ik met Dion was geweest heeft me geholpen met het acceptatieproces, een soort berusting. Daarnaast is regisseur Geertjan Lassche, die nu aan zijn vijfde seizoen bezig is, de koning van het soulsearchen. Hij is best wel direct, windt er geen doekjes om. En dat vind ik prettig. Zo vroeg hij mij na een tocht op een motor langs de Highway 1, iets wat ik met Dion zou gaan doen, ineens uit het niets: wat is dat nou eigenlijk broederliefde? En: wat ben je nu kwijt? Wat mis je het meest? Zulke vragen, die anderen doorgaans niet stellen, zorgden voor nieuwe inzichten waardoor ik Dions dood meer een plek kan geven.’

‘Break free is het ultieme eerbetoon aan de overledene. Door de interviews in de studio, de reis en bijzonder beeldmateriaal proberen de makers Dion en andere wereldreizigers toch een beetje terug te halen. Ik heb filmpjes en foto’s van mijn broer onder ogen gekregen die ik anders nooit gezien zou hebben. En het heeft het contact met zijn vrienden en weduwe versterkt, hoewel ik hen toch wel al zag. Adrianne was zelfs laatst in Nederland. Dat was heel bijzonder.’