Is er wel genoeg stroom voor elektrische auto's én toekomstige woningen?

Waterstoffabrieken, elektrische auto's en groene stroom zijn nodig om klimaatdoelen te halen, maar zorgen er ook voor dat er meer elektriciteit nodig is. Oftewel: een verdubbeling van het stroomnetwerk. Is dat wel haalbaar? 

Volgens Hans-Peter Oskam, directeur energietransitie bij Netbeheer Nederland, is het op dit moment niet haalbaar, zegt hij in De Nieuws BV.

Waarom is het niet haalbaar? 
Om de klimaatdoelen te halen moet er in 2030 60% minder CO2 uitgestoten worden. Oskam: 'Wij hebben berekend dat als je dat wil halen, dat dan het totale stroomnet in Nederland verdubbeld moet worden. Dat betekent dat er 40 miljard geïnvesteerd moet worden in het stroomnet, alleen al om alle nieuwe fabrieken en auto's aan te sluiten.' Met het huidige pakket aan maatregelen gaan we het niet halen, volgens hem: 'We moeten ook nog honderdduizend woningen bouwen die aangesloten moeten worden op het stroomnet. Dat wordt heel spannend en op dit moment liggen we niet op koers.'

Waarom is het stroomnet zo krap? 
Dat komt niet omdat we het niet hebben zien aankomen, vertelt Oskam: 'In 2017 hebben we een klimaatakkoord gesloten. Toen hebben we direct gezegd: we moeten het net verdubbelen en 40 miljard investeren.' Oskam legt uit dat het veel tijd kost voordat een stroomnet verzwaard kan worden en dat het hele proces wel tien jaar kan duren. 'Het is acht jaar praten en vergunningen regelen en twee jaar bouwen.'

Ook kampt Netbeheer Nederland met een personeelstekort: 'Voor 2030 zoeken wij nog dertien- tot achttienduizend nieuwe collega's. Nog steeds is techniek ook niet heel populair om te kiezen op school.' 

Hoe kan het wel? 
Het versnellen van het proces van vergunningen aanvragen zal kunnen helpen, licht hij toe: 'Eurocommissaris Frans Timmermans heeft een plan gelanceerd waarbij het aanvragen van vergunningen voor het stroomnet acht keer sneller moet gaan.' Hiermee zou een vergunning binnen een jaar in plaats van acht jaar afgegeven moeten worden. 'Alleen als het sneller gaat, kunnen we het sneller doen.' 

Ook het beter benutten kan een oplossing zijn: 'Het zit niet het hele jaar vol; we hebben te maken met een aantal pieken. Het piekgebruik betekent dat iedereen tegelijk stroom nodig heeft of zon wil invoeren. Dat moeten we beter spreiden met elkaar. Dus we zullen in de toekomst ook aan consumenten vragen om de zonnestroom zelf te gebruiken, je auto ermee op te laden, of om het op te slaan in een thuisbatterij. Piek of vlak het even af. Dan past het wel met elkaar.' 

Hebben we wel genoeg grondstoffen voor alle batterijen die we nodig hebben?
Volgens Oskam is dat een uitdaging, ook structureel gezien: 'We hebben in Europa bijna geen grondstoffen: geen staal, geen koper. Dat importeren we allemaal. We pleiten ervoor dat het kabinet met de Europese Commissie aan de slag gaat met wat wij strategische autonomie op de grondstoffen van energietransitie noemen. Dat is echt heel belangrijk.'