Niet links of rechts? Welke kant kan je 21 maart nog meer op gaan?

De politiek wordt deels gekenmerkt door de grote hoeveelheid nieuwe partijen die iedere verkiezing meedoet. In sommige gevallen zijn dit hele nieuwe partijen, want ja – die doofstomme herten in de Betuwe moeten ook door iemand vertegenwoordigd worden in de raad. In andere gevallen is er sprake van een figuurlijke versplintering, zoals bijvoorbeeld wanneer partijleden die hun huidig onderkomen verlaten en zelf een partij uit de grond stampen. 

“Veel politici willen zelf op het pluche gaan zitten en beginnen daarom hun eigen beweging, dit gaat ten koste van het lokale geluid”, zegt Joeri Wiersma van de Nederlandse Klokkenluiders Partij (NKP). Hij geeft aan dat mensen behoefte hebben aan een zekere hoeveelheid structuur in het aanbod van politiek geluid. De vertegenwoordiging van die doofstomme herten in de Betuwe zijn namelijk niet voor iedereen even belangrijk.

Joeri en zijn NKP zijn inmiddels al bekende namen in de lokale politiek. De partij is onder andere actief in Leeuwarden en richt zich op het luiden van – hoe kan het ook anders – de spreekwoordelijke klok. “Wij kaarten vooral interne misstanden aan, binnen de lokale politiek. Ik doel op overmatige bureaucratie en baantjesjagen. De ‘ average Joe ’ heeft hier te pas en te onpas mee te maken, en het belemmert de wijze waarop politiek wordt bedreven”, vertelt Joeri. De partij is volgens hem niet links en óók niet rechts, maar ‘ideologisch onafhankelijk’. Daarbij komt dat de NKP volgens Joeri veel bij wil dragen aan de bewustwording van de burgers als het gaat om transparantie; de politiek moet volgens hem meer open worden naar de burger toe als het gaat om beleidsvorming en dat is essentieel in een tijd waarin er zoveel verschillende soorten politiek geluid klinkt. 

Vrijwel alles is te koop, dus ook de politiek. Nou ja, delen daarvan. Wil je een mooi campagnefilmpje wat tot vervelens toe herhaald wordt tijdens die ene late night-talkshow omdat-ie zo leuk en ha-ha-ha-waardig is? Dan moet je daar de nodige financiële middelen voor klaar hebben staan. Nationale partijen die lokaal aan de bak willen, hebben daarin een streepje voor ten opzichte van (nieuwe) lokale partijen. Een deel van de inkomsten kan namelijk afkomstig zijn uit ledencontributie of ‘partijbelasting’ van fondsenwerving en volksvertegenwoordiging. Partijen die landelijk actief zijn hebben over het algemeen bijvoorbeeld een veel groter ledenbestand dan de lokale helden en hebben daarmee een onuitputtelijke stroom van geld. 

Murat Aktan richtte samen met zijn zus Meral JongLelystad op: een partij voor én door jongeren. En ook naar eigen zeggen ideologisch onafhankelijk, dus noch links, noch rechts. De partij wil meer medezeggenschap voor jongeren, en hoopt Lelystad om te toveren tot de meest ‘kindvriendelijke stad’ van Nederland.

Murat stelt dat de stad behoefte heeft aan verandering. De zittende partijen hebben er wat hem betreft ‘een zooitje van gemaakt’. “De identiteit van de stad is ver te zoeken, en jongeren krijgen steeds meer het gevoel dat Lelystad een stad van niks is. JongLelystad benadrukt met name de kansen die jongeren kunnen creëren in de stad. Helaas is het lastig voor nieuwe partijen om hun intrede te maken in de gemeenteraad en om grote groepen mensen te bereiken vanwege enerzijds het gebrek aan geld en anderzijds het gebrek aan bereik. En met geld kan je bereik kopen”, zegt Murat.

Murat geeft aan dat hij en zijn zus de hele campagne uit eigen zak hebben betaald, en dat de beperkte financiële mogelijkheden van lokale partijen veel van hen de das omdoen.

“De politiek moet een toegankelijk strijdtoneel zijn voor zowel kleine als grote partijen. Het is dan ook ontzettend zonde dat er een duidelijke financiële kloof is tussen partijen. De kiezer heeft hier uiteindelijk onder te lijden, omdat de partijen mét volle portemonnees niet bij uitstek de beste zijn”, zegt Murat. 

Het begrip ‘politieke arena’ is in veel gevallen figuurlijk edoeld, maar geheel fictief is het niet: keihard debatteren, vuilspuiterij en elkaar betichten van overspel of belastingfraude zijn slechts een paar tactieken die uit de politieke trukendoos worden getrokken zodra de verkiezingstijd aanbreekt. “Een foute en hele gevaarlijke trend”, vindt Iwan Leeuwin van de Ubuntu Connected Front (UCF) in Rotterdam. Iwan doet met zijn onder andere mee in Rotterdam, en vindt het jammer dat de gemoederen zo hoog oplopen. “Er bestaat ook zoiets als ‘te competitief’ zijn. Daar heeft niemand wat aan; de burger al helemaal niet.” 

Iwan past de Zuid-Afrikaanse Ubuntu-filosofie toe in zijn partijpolitiek. In essentie spoort Ubuntu gelijkwaardigheid aan: iedereen is in principe hetzelfde en met elkaar verbonden. “Het is diezelfde verbintenis die wij in UCF aan proberen te sporen en helaas ontbreekt het gevoel van inclusiviteit op veel plekken in de samenleving”, stelt Iwan.

Iwan voegt daaraan toe dat het belangrijk is dat iedereen in een internationale stad als Rotterdam politiek vertegenwoordigd wordt. Hij refereert op dat moment ook aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de Verenigde Naties (VN), waarin inclusiviteit een grote rol speelt.

“De politiek van boven is ook onderaan te zien: het nationale geluid is op gemeentelijk niveau ook duidelijk te horen. Ik zie het als een uitdaging om desondanks toch de raad proberen binnen te komen. Rotterdam is toe aan een humanistisch politiek geluid. Het is alleen jammer dat de sfeer zo competitief en persoonlijk moet worden; en al helemaal als het geluid van de grotere partijen zo hard echoot. Dit hoort natuurlijk deels bij verkiezingscampagnes, maar dit kan soms te ver gaan.” 

De aankomende verkiezingen laten klaarblijkelijk zien dat er veel nieuwe politieke smaken aan komen. Het is alleen de vraag of deze opwegen tegen de bekendere smaken. Hoe denk jij erover? Blijf jij op de bekende weg of ga je op 21 maart toch voor iets nieuws? Laat het ons weten in de reacties!

Oh, en als je twijfelt over of je überhaupt moet stemmen, check dan even dit artikel over de gemeenteraadsverkiezingen !