Stan Lee heeft van iedereen een superheld gemaakt

Sinds ik klein ben vind ik mijn heil in tekenfilms. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik iedere zaterdagmiddag vastgekluisterd zat aan de buis. Want vanaf 14:00 begon op kinderzender FoxKids een reeks cartoons die beslist niet voor kinderen bedoeld waren. Cartoons die mijn door teringzoete limonade en chips gevoede hart sneller deden kloppen. Want daar was ineens Spiderman die uit een brandend gebouw van vijf miljoen meter hoog springt, zichzelf vervolgens door het raam van boevenbaas Kingpin lanceert én diens dikke reet een pak slaag geeft.

Bovenstaande was en is nog altijd een genot voor het oog. En het deed mij oppermachtig voelen, of misschien kwam dat wel door al die suiker. Maar goed. Wat nog mooier was was dat diezelfde Spiderman doorgaans door het leven gaat als Peter Parker. Een freelancefotograaf en fulltime stuntelaar die op momenten zelfs in staat is over zijn eigen schaduw te struikelen. Het kwam allemaal ineens zo dichtbij. Ik kon mij op bepaalde momenten ontzettend vereenzelvigen met Peter en andere personages uit het Marvel-universum. Dat maakte het toen – en nu nog steeds zelfs – heel erg makkelijk voor mij om mijn leven te relativeren: de jongens die mij pestten beeldde ik in als de schurken in de Spiderman- of X-Men-cartoons. Die schurken kregen namelijk altijd de wind van voren.

De heldendaden in de shows van Stan Lee boden mij veel stof tot nadenken. “Ik ben misschien zelf ook wel een superheld”, zei ik soms tegen mijzelf. Hoe theatraal dit ook moge klinken, het was wel oprecht een credo waar ik tot op de dag van vandaag achter sta. Wel nu – niemand is vooralsnog in staat vuurballen te schieten of websnot uit te spugen, maar dat is volgens mij helemaal niet nodig om een superheld te zijn. En ik denk dat dat een belangrijk terugkerend element is in Stan Lee’s werk: de kwetsbaarheid van de personages. Ja, we hebben te maken met superhelden en schurken die ineens radioactief spul uit hun mouwen kunnen schudden na een slechte LSD-trip, of zoiets. Maar dat neemt niet weg dat het mensen zijn – met menselijke emoties. 

En die emoties, waar wij als mensen allemaal mee te maken hebben, bepalen voor een groot deel de keuzes die wij in het leven maken. De keuzes die de superhelden maken maakt hen tot de held van de dag of de sukkel van de dag. Ik heb vaak genoeg een hekel gekregen aan Spiderman omdat hij een schurk liet gaan nadat deze een zielig kutverhaal ophing. Maar achteraf gezien, is zo’n keus hetgeen Spiderman tot een goed mens maakt.

Al met al – de menselijke maat en kwetsbaarheid die veel van Stan Lee’s personages tentoonstellen in zijn werk, maakt van hen een superheld. En daar zweer ik zelf ook bij: mijn rug recht houden, nooit spijt krijgen van de keuzes die ik in het leven maak en mijn kwetsbaarheid zo goed mogelijk te relativeren.

Dank je wel, Stan. Excelsior!