Het Wilde Web | Digitale Detox [3]

Nu ik niet meer leef voor de likes, blijk ik ineens een heel – leuk - leven te hebben. Of het valt me gewoon veel meer op nu ik zonder overbelicht Instagram-filtertje voor mijn ogen de wereld om me heen bekijk. Zo ging ik naar de comedyshow van Chris Rock. Dat ik hier niet over opscheppen kon (correctie: ‘wilde’ want delen is een keuze) op social media, mocht de voorpret niet drukken. Mijn kaken klapperden vaak genoeg open van het lachen, maar de show bleek daarnaast ook echt een eyeopener.

Chris dealde met dezelfde social media stress als ik. Zijn ex-vrouw verweet hem dat ze nooit meer écht praatten. “Maar waarom zou ik? Ik zie online hoe je dag is geweest én ik gaf je er vijf likes voor. En ik weet ook nog eens hoe je vrienden daarop reageerden”, aldus Chris. Bam. Alsof ik recht in de frontcamera keek en een rimpelige duim met vier onderkinnen zag. In een paar zinnen vatte hij samen hoe de digitale maatschappij tegenwoordig in elkaar steekt.

Het feit dat Chris’ show een no phone-concert was, zette me nog meer aan het denken. We hebben kennelijk regels nodig om onszelf te beschermen tegen ons onvermogen om ‘gewoon te genieten’. Wat mij betreft de definitie van het woord 'verslaving'. Scrollen is het nieuwe snuiven. Misschien is het niet zo dodelijk, maar we kunnen er niet mee stoppen. 'A shot social media a day, keeps de realiteit away.' En onze eigen wereld is zonder regenboogkots lang niet zo like-able. Zelfs niet als we naar een concert gaan waar we 50 euro voor hebben neergeklapt. Als het daareentegen nou 50 likes waren…

“Het niet kunnen beheersen van de drang tot het gebruik van die middelen waarvan men psychisch en lichamelijk afhankelijk wordt.” Oftewel, het begrip verslaving volgens het woordenboek. We vergroeien met onze telefoons. We worden letterlijk lichamelijk afhankelijk. Neem zoiets het phantom vibration syndrome: denken dat je telefoon trilt terwijl het niet zo is. Of de smartphone-pink . We evolueren bij elke like. Op de evolutieladder van Darwin hebben we een nieuwe soort ontwikkeld: de socialsapien. Maar deze gemuteerde versie van onszelf redt het niet lang in de echte wereld. Je online avatar bestaat niet écht. En wie ben je achter je profielfoto?

In plaats van duimpjes omhoog, kreeg ik onlangs van een collega een schouderklopje. Zo eentje die je écht bleef hangen, omdat ik niet verder door kon scrollen naar Youtube-hit van een kwijlende kanarie. Ik krijg de indruk dat ik écht iets teweeg breng met mijn nieuwe levensstijl en dat valt met geen hashtags te beschrijven hoe dat voelt. En met mij vele anderen. Neem Ed Sheeran die de nieuwskoppen haalde met zijn break. Hij deelde het bed ’s avonds al langere tijd met een ander: zijn telefoon. Als één van de eerste celebs lastte hij een social media pauze in. “I see the world through my screen and not my eyes.” Amen. 

In breaks nemen zijn we gek genoeg nog best goed. We lassen een Stoptober in, gaan een maand op zoek naar onszelf in een broekpoep-broek in Azië en zetten onze bedorven relatie ondertussen ‘even’ on hold. Maar onze telefoon nemen we altijd met ons mee. We zijn vergeten hoe het leven ook alweer was zonder. En omdat ik wél weet hoe mijn leven was mét, druk ik die mute-knop nog even wat dieper in. Wat het leven gaat anders te snel aan me voorbij.

Conclusie na anderhalve maand detox? De social media sluizen blijven voorlopig nog even dicht. Maar als je me whatsappt stuur ik zeker heel sociaal een bericht terug. Maar wanneer ik zín heb en niet omdat je dwangmatig vijftien vraagtekens stuurt als ik na vier minuten niet reageer. En als dat langer duurt dan mensen van mij willen, jammer dan. Ik hoef namelijk niet te voldoen aan andermans verwachtingen. Want dat zijn nooit mijn eigen verwachtingen. En speaking of, ik verwacht meer van mezelf dan een slaaf te zijn van mijn telefoon. Mijn handen kunnen meer dan swipen. En mijn hersens meer dan statusupdates lezen.