Deze tropische eilanden midden op de evenaar zijn pas vijf eeuwen bewoond

Sao Tomé en Principe is het één na kleinste land van Afrika, met een bijzonder rijke diversiteit. Op het eiland vind je zestig gewervelde diersoorten die je nergens anders ter wereld tegenkomt. Een aantal van die diersoorten zijn ook nog eens bedreigd. Tijdens een expeditie door de jungle is er aan wildlife dus geen tekort. Je zal gauw zien dat je de hele tijd in de gaten wordt gehouden door verschillende soorten vogels die zich stilletjes verschuilen in het dichtbegroeide woud.

Sao Tomé is de gelijknamige hoofdstad van het land en ligt vlakbij het internationale vliegveld. Op het grootste eiland, Sao Tomé, woont ongeveer 96% van de Santomezen. Ze worden beschouwd als een lokale bevolking met een relaxte levensstijl. Het is niet vreemd als je op straat wordt begroet met een brede glimlach waar een kort praatje op volgt. Niet voor niks luidt hun nationale motto léve, léve oftewel "rustig, rustig".

Een van de bekendste schoonheden van het land is de vulkanische Pico Cão Grande-toren, een basalten kern van een oude vulkaan die als een naald uit het regenwoud steekt. Voor de avonturiers is er in 2016 een klimroute aangelegd. Een verticale klim van 370 meter neemt je mee naar de top die vaak volledig is bedekt met wolken. Verwacht daarom ook geen adembenemend uitzicht vanaf de piek; zelfs als er geen wolken zijn, kan je vanwege het dikke regenwoud bijna niet om je heen kijken. 

Sao Tomé en Principe waren onbewoond totdat de Portugese ontdekkingsreizigers het tropische eiland in 1470 ontdekten. In de vijftiende eeuw werden kolonisten naar het gebied gestuurd, waaronder veel veroordeelden en joden. Samen met Afrikaanse slaven veranderden ze de vruchtbare, vulkanische bodem in grote suikerplantages. In de zestiende eeuw was Sao Tomé en Principe zelfs de grootste suikerproducent van de wereld. Later werd er ook koffie en cacao verbouwd. Dit gebeurde tot aan 1875 toen de slavernij werd afgeschaft. In de jaren die volgden werden contractarbeiders uit verschillende Afrikaanse landen aangenomen die vaak in vergelijkbare omstandigheden werkten. Tegenwoordig zijn de meeste plantages verlaten en overwoekert het regenwoud dit zwarte verleden. Op het eiland Principe is een plantagehuis verbouwd tot een luxe hotel. Naar eigen zeggen kan je hier het echte Jurassic Park-gevoel ervaren, omringd door het tropische paradijs met haar bergen en rotsen.

Een andere plek die de moeite waard is om te bezoeken is het oude ziekenhuis van Roça Água-Izé in het zuiden van Sao Tomé. Deze ruïne is bijna helemaal teruggenomen door het bos en dit is een prachtige plek voor urbexliefhebbers. Het vervallen pand geeft je een goede indruk van hoe de gebouwen er in de tijd van de Portugese kolonisatie uitzagen.

Bijna drie kilometer ten zuiden van Sao Tomé ligt het kleine eiland Ilhéu das Rolas, dat ook wel het midden van de aarde wordt genoemd. Waarom? Omdat de evenaar precies over dit eiland heen loopt en 't maar enkele graden van de nullijn ligt. Interessant feitje: het erkenningspunt van de evenaar is te ver naar het zuiden geplaatst, waardoor de evenaar eigenlijk door het dorp loopt.

Omgeven door de oceaan is Sao Tomé en Principe een ideale duiklocatie. Onderwater kom je onder andere barracuda’s, rode snappers en verschillende schildpadsoorten tegen. Deze laatste leggen al miljoenen jaren hun eieren op de onaangeraakte stranden van dit paradijs. En in augustus en september passeren dolfijnen en walvissen de noordkust.

Tussen november en april is het 't broedseizoen van de schildpadden. In deze maanden kan je ’s avonds op het strand getuige zijn van pasgeboren babyschildpadden die zich in groten getale een weg naar de zee worstelen. Tijdens het leggen van de eieren komen de schildpadden in een soort trance, waardoor de zeedieren stille bezoekers in hun omgeving toelaten. Een schildpad legt wel tussen de 80 en 130 eieren die na 45 tot 80 dagen al uitkomen. Van de verschillende soorten schildpadden die hier hun eieren leggen, zijn de lederschildpad en de karetschildpad het meest bijzonder. Ze worden beide namelijk met uitsterven bedreigd.

Om nog meer te genieten van de exclusieve tropische ervaring moet je op het eiland Principe zijn, ongeveer honderdvijftig kilometer ten noorden van Sao Tomé. Er gaan vluchten van Sao Tomé naar Principe, maar een andere, duurzamere optie is de vracht- of passagiersboot.

De zuidelijke helft van het ongerepte Principe wordt beschermd door UNESCO. Ontdek dit gebied en de vele unieke plant- en diersoorten met een avontuurlijke hike. Een wandeltocht van zes uur neemt je mee door het regenwoud, langs watervallen, verlaten stranden en vulkanische bergen.

De inwoners van Principe hadden niet altijd toegang tot schoon drinkwater. Daarom maakte men veel gebruik van plastic flessen, wat natuurlijk een bedreiging vormde voor de unieke natuur van het eiland. Daarom werd in 2016 de ‘No Plastic’ campagne gestart. Wat die campagne inhoudt? Inwoners kunnen vijftig plastic flessen inruilen voor één roestvrijstalen fles en kunnen deze flessen vullen bij openbare waterpunten verspreid over Principe.

Als je Sao Tomé bezoekt, raden we je aan om een auto of motor te huren. Het eiland is bijna twee keer zo groot als Texel en openbaar vervoer ga je hier niet vinden. Wees niet bang om te verdwalen; rond het eiland loopt maar één verharde weg. Deze weg gaat voor driekwart om het eiland heen, van de westkust naar de hoofdstad in het noorden en dan via de oostkust naar het zuidelijkste puntje. Als je zoals de locals wil reizen, kan je voor enkele euro's een deeltaxi gebruiken, maar daardoor mis je vaak de verstopte schoonheden van het eiland.

De mooiste stranden van Principe vind je in het noorden, waar je aan het strand kan overnachten bij enkele accommodaties. Toegegeven: voor enkele accommodaties moet je dieper dan gemiddeld in de buidel tasten. Gelukkig zijn er in de rest van het land ook genoeg slaapplekken voor de kleinere portemonnee. En mocht je nou echt avontuurlijk zijn ingesteld, dan mag je overal kamperen. Dan slaap je voor een dubbeltje op de eerste rang.