De Oost-Europese variant op Sinterklaas is werkelijk angstaanjagend

Een verminkt gezicht, met bloed doorlopen ogen en twee gigantische horens. In Oost-Europa staat de eerste week van december niet in het teken van de brave Sint. Maar van de halve geit en halve demoon Krampus, de duivelse versie van onze Sint Nicolaas.

Krampus. Gezellig klinkt 't niet en de traditie is ook allesbehalve dat. De Krampus-legende dateert uit de pre-Germaanse, heidense eeuwen in de Tiroolse Alpen. Het verhaal luidt dat dit angstaanjagende personage samen met een leger van kwade elven (perchten) door de Alpen zwerft. Met één doel: ongehoorzame kinderen ontvoeren door ze in een zak te stoppen. Een zwerftocht die gepaard gaat met totale chaos. Geen mijter, staf, baard en witte handschoenen. Nee, Krampus is verre van een goedheiligman. Zie de Sint als good cop en Krampus als bad cop.

De Krampus-legende vindt zijn oorsprong in Oost-Europese landen. De naam is afgeleid van het Germaanse woord ‘krampen’, een Oudhoogduits woord voor ‘klauw’. De legende luidt dat het duivelse figuur de zoon van Hel is, de Noorse god van de onderwereld. Vanwege de gelijkenis met de duivel probeerde de katholieke kerk de Krampus-traditie in de twaalfde eeuw zelfs te verbannen. Meer pogingen om de traditie uit te roeien, volgden. Maar zonder succes; de angstaanjagende half-demoon en half-geit blijft in Europa jaarlijks een grote rol spelen.

Als je de Krampus-traditie wilt meemaken, moet je je rond december in het oosten van Europa begeven. Met name in Oostenrijk, Duitsland, Hongarije, Slovenië en Tsjechië. Daar worden meerdere festivals rondom de demonische geit georganiseerd, met als centrale evenement de Krampus Parade. De meeste parades vinden plaats op 5 of 6 december. Tijdens deze nachtelijke traditie dwalen mensen verkleed als een Krampus-figuur door de stad, terwijl ze toeschouwers (en vooral hun kinderen!) de stuipen op het lijf proberen te jagen.

Tegenwoordig begint de demonische geit ook zijn weg te vinden door de Verenigde Staten. Zo organiseren grote steden als Los Angeles, Chicago en Philadelphia ook parades.

Harige kostuums, brandende fakkels, demonische maskers en grote zwepen worden voor de parade uit de kast getrokken. De een flikflakt acrobatisch door de menigte heen. De ander zwaait met fakkels vlak voor de neuzen van bijstanders. En sommigen geven toeschouwers tikjes met een zweep. Vaak gaat er een maandenlange voorbereiding af aan zo’n parade, waarbij de kostuums en formaties worden bedacht. Maar aan het gedetailleerde werk is dat ook goed te zien.

Klinkt de Krampus Parade wel wat voor jou? Dan wil je vast ook Amerika’s spookachtige, oudste gevangenis  bezoeken.